|
TYTUŁ: Możliwości zastosowania wybranych metod badawczych do określania własności i cech strukturalnych soli kamiennych/Possibilities of adaptation of the selected research methods to determine the properties and structural features of salt rocks
Autorzy: Dariusz Cebulski, Andrzej Urbaniec, Paweł Łukaszewski
|
|
|
DOI: 10.18668/PN2017.217 |
|
|
Opis PL Występowanie soli kamiennych na obszarze Polski związane jest z dwoma głównymi formacjami solonośnymi: cechsztyńską i mioceńską. W monografii zaprezentowano wyniki analiz materiału rdzeniowego wykonanych dla wybranych utworów solnych pochodzących z obydwu wspomnianych formacji. W pierwszej części przedstawiono opracowaną na podstawie literatury charakterystykę geologiczną głównych formacji solonośnych Polski, uwzględniającą stosowane podziały litostratygraficzne i ogólną charakterystykę paleośrodowiska sedymentacji. W rozdziale 2 zawarto charakterystykę litologiczną i wyniki badań makroskopowych analizowanych rdzeni wiertniczych, reprezentujących różnego typu skały solne. Przeprowadzone obserwacje makroskopowe miały na celu określenie możliwie wszystkich dostrzegalnych cech litologicznych, strukturalnych i teksturalnych analizowanych utworów solnych, takich jak: wielkość kryształów, typ strukturalny soli, barwa, stopień przezroczystości, obecność i forma występowania innych minerałów, obecność i typ laminacji, zaburzenia plastyczne soli itd. W rozdziale 3 opisano stosowane metody badawcze wraz z analizą i interpretacją uzyskanych wyników. Generalnie wykorzystano kilkanaście różnych technik badawczych. Do metod pozwalających określić własności fizyczne skał należały: pomiar naturalnej promieniotwórczości gamma, pomiar propagacji fal ultradźwiękowych, pomiar współczynnika przewodności cieplnej, wyznaczanie gęstości i gęstości objętościowej, określenie parametrów wytrzymałościowych i odkształceniowych. Do ustalenia składu chemicznego i mineralogicznego badanych utworów solnych wykorzystano: analityczne oznaczenia zawartości wybranych pierwiastków, metodę atomowej spektrometrii emisyjnej (ICP-OES), fluorescencję rentgenowską (technologie EDXRF oraz WDXRF), metodę dyfrakcji rentgenowskiej (XRD). Do określenia cech struktury wewnętrznej skał solnych użyto metody rentgenowskiej tomografii komputerowej (CT) (wizualizacja całych metrowych odcinków rdzeni wiertniczych) oraz rentgenowskiego mikrotomografu komputerowego (micro-CT) (próby o wysokości 5–10 cm). Ponadto wykonano analizę wybranych prób za pomocą skaningowego mikroskopu elektronowego (SEM). W rozdziale 4 przeprowadzono dyskusję wyników badań uzyskanych przy zastosowaniu różnych metod badawczych. Porównanie wyników pozwoliło na szczegółową charakterystykę poszczególnych typów litologicznych przebadanych skał solnych, reprezentujących różne ogniwa litostratygraficzne i różniących się cechami makroskopowymi. Zastosowanie omówionych w opracowaniu metod dostarczyło dużej ilości szczegółowych informacji na temat badanych soli kamiennych. Zbiory wyników uzyskane przy wykorzystaniu tak wielu uzupełniających się metod pozwoliły na wzajemną weryfikację poszczególnych parametrów, dając w efekcie spójny i precyzyjny obraz opisujący badane utwory solne |
|
Opis EN Salt rocks occur in Poland in two main salt-bearing formations: Zechstein (Permian) and Miocene (Neogene). The results of core material analysis, done for selected salt samples, originating from both mentioned formations, have been presented in this monograph. The geological characteristics of Poland's main salt-bearing formations, on the basis of professional literature, and including the lithostratigraphy of the Zechstein and the Miocene as well as the general paleoenvironment characteristics, are presented in the first chapter. Chapter 2 contains the lithological characteristics and the results of the macroscopic examination of drilling cores representing various types of salt rocks. Macroscopic observations were done in order to identify all possible lithological, structural and textural features of analyzed salts, such as crystal size, salt type, color, degree of transparency, presence and form of other minerals, presence and type of lamination, etc. Chapter 3 describes the research methods as well as their results. Several different research techniques were used in our research project. Methods of determining the physical properties of the rocks included: natural radioactivity measurement by using Gamma Logger, ultrasonic wave propagation measurement, thermal conductivity measurement, density and bulk density determination, resistance and deformation rock properties. Methods of determining the chemical and mineralogical composition included: the classical analytical chemistry identification, inductively coupled plasma optical emission spectrometry (ICP-OES), X-ray fluorescence spectrometry (EDXRF technology and WDXRF technology), X-ray diffraction (XRD). In order to determine the characteristics of the internal structure of salt rocks, X-ray computer tomography (CT) (visualization of whole meter sections of cores) and the micro CT scanner (micro-CT) (5–10 cm samples) were used. In addition, scanning electron microscopy (SEM) analysis were performed. Chapter 4 discusses the results of the research. Comparison of the results allowed to implement detailed characterization of the individual lithological types of salts representing different macroscopic features, as well as lithostratigraphic units. The application of the methods discussed in this study provided a large amount of detailed information on the studied salt rocks. The results, obtained with the use of so many methods, allowed to verify each parameter, resulting in a coherent and precise image describing the examined salt rocks. |
|
|
Cena egzemplarza: 60 zł netto (plus 5% VAT) Koszt przesyłki: 5 zł brutto za sztukę – list polecony Zamówienia prosimy składać e-mailowo: nafta-gaz@inig.pl lub telefonicznie 12 617 76 32. |
|
